Pogrešna prehrana je okidač za autoimune
Ukoliko bolujete od neke autoimune bolesti kao što je reumatoidni artritis, znate koliko posljedice mogu biti bolne, a lijekovi samo prikrivaju simptome bolesti ne rješavajući uzrok. Danas se sve više ljudi, uz veoma dobre rezultate, okreće promjeni prehrane u cilju tretiranja ovih bolesti i stavljanja u remisiju.
Reumatoidni artritis je vrsta autoimunog oboljenja, upalna bolest vezivnog tkiva koje se najviše očituje na zglobovima i najčešće oboljenje iz grupe upalnih reumatoidnih bolesti.
U ovom poremećaju imunološki sistem napada hrskavicu, kosti, a ponekad i unutrašnje organe, što rezultira bolovima u zglobovima. Najviše su zahvaćeni kičma, mali zglobovi šake, ramena, koljena i gležnjevi.
Iako “formalni i zvanični” uzrok reumatoidnog artritisa i generalno autoimunih oboljenja još uvijek nije poznat, sve više medicinskih stručnjaka dijeli mišljenje o tome kako se u pozadini autoimunih bolesti nalaze upravo pogrešna prehrana, te određeni alergeni u namirnicama koje jedemo (poput glutena iz žitarica, npr.), koji podstiču reakciju imunološkog sistema koji onda počinje napadati i naše vlastite, zdrave ćelije i organe.
Kod autoimunih stanja, nutricionisti i ljekari funkcionalne medicine koji su fokusirani na liječenje uzroka bolesti, a ne prikrivanje simptoma lijekovima, najčešće spominju sindrom tzv. “propusnih crijeva”, koji je vrlo čest kod osoba s autoimunim oboljenjima. U crijevnoj se stijenci pod utjecajem različitih toksina, patogena (bakterije, gljivice poput kandide itd.), ali i stresa, stvaraju mikropukotine koje onda omogućavaju patogenima da iz crijeva uđu u krvotok (tamo gdje im nije mjesto), nakon čega ih naš imunitet prepoznaje kao uljeze i počinje napad na njih u cilju odbrane organizma.
Toksini, propusna crijeva i imunološka reakcija
“Crijevna sluznica je prirodno propusna i ima simbiotičku vezu sa ‘dobrim’ bakterijama. Te bakterije sprečavaju velike proteine (kao što gu gluten iz pšenice ili kazein iz mlijeka) da prolaze kroz zid crijeva u krvotok. Ove bakterije služe također kao barijera toksinima da uđu u naš krvotok. Antibiotici, stres, toksini iz okoline i hrane uništavaju ove dobre bakterije i kao rezultat imamo oštećenu sluznicu, tj. propusna crijeva”, pojašnjava nutricionistica Amela Ivković O'Reilly.
Ipak, često se dešava da zabunom, umjesto toksina, naš imunitet počinje napadati i naše vlastito tijelo, pa tako npr. postoji slučaj tzv. ćelijske mimikrije, u kojem imunitet napada štitnjaču, budući da, na ćelijskom nivou, bjelančevine štitnjače podsjećaju na gluten. U ovom slučaju govorimo o Hashimotovom sindromu, autoimunom oboljenju štitne žlijezde, koji može dovesti do poremećaja u njenom radu i produkciji hormona, kao što je hipotireoza, tj. smanjena proizvodnja hormona štitne žlijezde.
Iz tog se razloga sve više ljekara i nutricionista okreće isticanju važnosti prehrane kod tretiranja autoimunih stanja, nasuprot tradicionalnoj medicini koja se fokusira na prikrivanje simptoma lijekovima, a ne rješavanju uzroka i smirivanja imunološke reakcije.
Nutricionistica Amela Ivković O'Reilly daje smjernice za prehranu kod autoimunih stanja kao što je artritis.
Lista stvari koje možete učiniti kako bi se smanjili upalu kroz ishranu
– Smanjiti unos namirnica koje podstiču upalu, kao što je slatka hrana, zasićene masti poput mliječnih proizvoda, kofein i transmasti iz prerađene hrane
– Smanjiti ili izbaciti hranu iz Solanaceae porodice (tzv. “ponoćnice”) koja uključuje krompir, patlidžan, paprike i paradajz. Povrće iz ove skupine sadrži male količine toksičnih alkaloida (solanin, tomatin i dr.) koji mogu djelovati iritirajuće, posebno su na njih osjetljive osobe s autoimunim bolestima, piše nutricionistica Anita Šupe na svom blogu Istine i laži o hrani.
– Đumbir, bijeli luk i kurkuma su snažni protuupalni začini – uključite ih u vašu ishranu.
– Omega 3 esencijalne masne kiseline također imaju protuupalno dejstvo i od suštinskog su značaja, jer ih naše tijelo ne proizvodi, a možemo ih unijeti samo kroz ishranu. Namirnice koje su bogate omega 3 kiselinama uključuju masne ribe (skuša, inćuni, srdela i haringa), orahe i sjemenke. Nutricionisti savjetuju da, pored izvora hrane, uzmete i kvalitetan dodatak ribljeg ulja (omega 3).
– Pobrinite se da imate najmanje pet porcija voća i povrća dnevno. Oni su bogati antioksidantima koji su neophodni u borbi protiv upale. Supe, smoothies, variva i grickalice su najbolji način da dnevno unosite voće i povrće.
